Metoda Tomatisa - Trening uwagi słuchowej
Metodę kształcenia uwagi słuchowej, zwaną także treningiem słuchowym lub metodą stymulacji audio-psycho-lingwistycznej (SAPL) wynalazł 40 lat temu francuski otolaryngolog, neurolog i foniatra - prof. Alfred Tomatis. Podstawowym celem tej metody jest wspieranie funkcji słuchowej dzięki czemu następuje poprawa koncentracji, jakości uczenia się oraz rozwijanie zdolności językowych i komunikacyjnych, a także zwiększanie kreatywności oraz poprawa zachowań społecznych. Badania przeprowadzone przez prof. Tomatisa dowodzą, iż dźwięki o wysokiej częstotliwości pobudzają nasz umysł, natomiast te o niskiej częstotliwości mają skutek wręcz odwrotny. Podczas słuchania dźwięków o różnej częstotliwości wykorzystanych w terapii wpływamy na usprawnienie czynnego słuchania. Prof. Tomatisa położył szczególny nacisk na wykorzystanie dźwięków wysokich określanych mianem „pobudzających”. Zauważył on, że gdy mózg jest dobrze „naładowany”, to łatwiej jest się skoncentrować, zapamiętywać i uczyć. Celem terapii jest pobudzanie mózgu za pomocą wysokich dźwięków, odpowiednio przefiltrowanych zawartych w muzyce Mozarta oraz chorałach gregoriańskich.
Trening polega na słuchaniu odpowiednio dobranego materiału dźwiękowego przez urządzanie nazywane „elektronicznym uchem”, które jest idealnym modelem ludzkiego ucha, stymulacja odbywa się poprzez dźwięki o określonej, wysokiej częstotliwości. Dźwięki te są odpowiednio filtrowane. Podczas treningu, który składa się z kilku faz, indywidualnie dobrany materiał dźwiękowy dociera do pacjenta drogą powietrzną i kostną. Podczas trwania sesji moża rozmawiać, grać w gry planszowe i logiczne, bawić się lub spać. Cały trening składa się z kilku faz od bardzo intensywnego pobudzania dźwiękowego inicjującego terapię do aktywnego udziału pacjenta.
Etap I
– 30 godz. ćwiczeń rozłożonych na okres 15dni, po dwie godziny dziennie.
Etap II
– 15 godz. ćwiczeń odbywających się po 1-2 miesięcznej przerwie. Ta faza koncentruje się, w przeciwieństwie od pierwszej, naciskiem na pracę z mikrofonem, tak aby pacjent miał okazję słuchać własnego głosu i pracować z nim.
Trening uwagi słuchowej poprzedzony jest testem uwagi lateralizacji słuchowej – badaniem za pomocą audiometru, co pomaga określić stopień uwagi słuchowej oraz ucho dominujące. Podczas testu w przypadku dzieci przeprowadzany jest również wywiad z rodzicami dotyczący przebiegu ciąży, rozwoju dziecka w pierwszym roku życia i latach następnych oraz o przebytych chorobach.
Wiodącą funkcją ucha według Prof. Tomatisa nie jest słuchanie a słyszenie. Bardzo wyraźnie odróżnia on te dwa zjawiska: słyszenie z natury jest bierne, podczas gdy słuchanie wymaga zaangażowania i aktywności. Na umiejętność słuchania składa się zarówno zdolność przyswajania informacji jak i odpowiedniego ich filtrowania. Sprawne przetwarzanie danych sensorycznych eliminuje zbędne bodźce, co umożliwia koncentrację bez poczucia natłoku informatycznego. Trening uwagi słuchowej w formie opracowanej przez Tomatisa, ma na celu wyćwiczenie i usprawnienie zdolności słuchania w sposób efektywny i zorganizowany.
