Aktualności
Terapia metodą Tomatisa: sprzęt
14.01.2013, 14:37
Szanowni Państwo,
W ostatnim okresie czasu wiele osób zwracało się do Centrum Audio-Psycho-Fonologii ESPACE w Warszawie z pytaniami dotyczącymi terapii metodą prof. A. Tomatisa, a zwłaszcza sprzętu używanego do tej terapii. Opis samej metody, jej założenia i sposób prowadzenia dostępny jest w wielu opracowaniach, jak również na naszej stronie internetowej. Należy jednak wyraźnie podkreślić, że metoda prof. A. Tomatisa nie polega jedynie na słuchaniu muzyki Mozarta. Nagrania utworów Mozarta (jak również chórów gregoriańskich i walców) wykorzystywane są jako materiał muzyczny w terapii ze względu na bogactwo dźwięków w pełnym zakresie częstotliwości. Sama terapia polega na mikrogimnastyce mięśni ucha przy wykorzystaniu tzw. efektu bramkowania (przechodzenie ze stanu spoczynkowego słuchania w stan słuchania aktywnego) w celu wypracowania i utrwalenia prawidłowego wzorca uwagi słuchowej.
Trzeba pamiętać, że terapia powinna być bezwzględnie poprzedzona badaniami uwagi słuchowej i lateralizacji, które stanowią podstawę do opracowania indywidualnego programu terapeutycznego dla każdego pacjenta. Do naszych gabinetów zwraca się wielu rodziców, którym pod nazwą ‘terapii Tomatisa” oferowane są gotowe nagrania na urządzeniach typu MP3 i MP4 lub płytach CD bez konieczności przeprowadzenia wstępnych badań diagnostycznych, w celu uzyskania wyjaśnień odnośnie celowości tego typu terapii. Uważam, że takie działania nie mają nic wspólnego z terapią metodą prof. A. Tomatisa.
Na stronach internetowych można spotkać też oferty urządzeń cyfrowych do terapii tą metodą. Oferenci często podają wyniki badań prof. A. Tomatisa, zapominając jednak dodać, że wszystkie cytowane przez nich wyniki i rezultaty terapii zostały uzyskane przy zastosowaniu sprzętu przetwarzającego dźwięk w sposób analogowy. Analogowe urządzenia audio stosowane przez prof. Tomatisa do terapii umożliwiały również stymulację drogą kostną, możliwość niezależnej regulacji natężenia dźwięku kanału powietrznego i kostnego oraz oddzielnie dla ucha prawego i lewego. Ponadto urządzenie to zwane elektronicznym uchem pozwalało na regulację bardzo istotnych parametrów wprowadzonych przez prof. A. Tomatisa tzw. opóźnienia i precesji - w oparciu o opracowany program terapeutyczny i w zależności od postępów w procesie terapeutycznym. Przystosowane było też do prowadzenia opracowanych przez autora metody specjalnych ćwiczeń aktywnych (praca pacjenta z mikrofonem), które stanowią integralna część samej terapii. Urządzenia tego typu, charakteryzujące się pojawianiem się efektu bramkowania w sposób niezaprogramowany (bardzo ważne w terapii!) produkowane są obecnie jedynie przez p. Christoph`a Besson, który ściśle współpracował z prof. A. Tomatisem i uruchomił pod kierownictwem profesora pierwszą seryjną produkcję elektronicznych uszu. Zachęcam wszystkich zainteresowanych do zapoznania się z jego urządzeniami do terapii metodą prof. A. Tomatisa ( www.besson-of-switzerland.com ).
Inną istotną kwestią poruszaną w Państwa pytaniach jest sprawa uprawnień do prowadzenia zajęć terapeutycznych metodą prof. A. Tomatisa i szkoleń w tym zakresie. Należy tutaj wyraźnie zauważyć, że obecnie żadna instytucja czy organizacja nie posiada prawa do wyłączności w tym zakresie. Prof. A. Tomatis celowo doprowadził do tego, aby jego metoda trafiła do domeny publicznej. W związku z tym nikt nie może pobierać opłat licencyjnych z tytułu udzielania prawa do stosowania tej metody terapeutycznej, ani uzurpować sobie prawa do wyłączności w zakresie szkoleń.
Swoje szkolenie z metody prof. A. Tomatisa odbyłam w Centrum Tomatisa w Paryżu na przełomie lat 1994/1995. W tym okresie była to jedyna instytucja szkoląca terapeutów prowadzona osobiście przez prof. A. Tomatisa. Czterotygodniowe szkolenie pod nadzorem prof. A. Tomatisa oraz praktyka w jego Centrum umożliwiły mi samodzielną pracę w tym zakresie i merytoryczne prowadzenie Centrum Terapii Tomatisa w Londynie i Edynburgu. Po powrocie do Polski w połowie 1997 r. podjęłam intensywne działania mające na celu wdrożenie tej metody terapeutycznej w naszym kraju. W 1999 roku założyłam Centrum Audio-Psycho Fonologii ESPACE, które początkowo zajmowało się wyłącznie metodą prof. A. Tomatisa, a obecnie prowadzi dodatkowo różne zajęcia terapeutyczne w zakresie stymulacji słuchowo-wzrokowo-ruchowej. Praca w ośrodkach zagranicznych i stałe kontakty z terapeutami z Francji, Hiszpanii, Włoch i Szwajcarii zaowocowały wspólnymi projektami w zakresie szkoleń. Ostatnio prowadzimy wspólne szkolenia w zakresie metody prof. A. Tomatisa dla terapeutów z 500 nowopowstających ośrodków w Meksyku. Warto w tym miejscu zauważyć, że wszyscy moi znajomi terapeuci szkolący w zakresie metody prof. A. Tomatisa pracują wyłącznie w oparciu o sprzęt przetwarzającym dźwięk w sposób analogowy, a prężnie działające hiszpańskie stowarzyszenie terapeutów metody A. Tomatisa ALTOM nie przyjmuje do swojej organizacji osób używających cyfrowych aparatów.
Biorąc pod uwagę złożoną problematykę metody prof. A. Tomatisa oraz jej różnorodne zastosowania, na podstawie swojej kilkunastoletniej praktyki w tym zakresie uważam, że szkolenie przyszłych terapeutów powinno obejmować całokształt zagadnień związanych z przyszłą pracą terapeuty, umożliwiając mu prowadzenie terapii w sposób prawidłowy i w pełnym zakresie. Umiejętność wykonywania badań uwagi słuchowej, lateralizacji i samodzielnego układania programów terapeutycznych, jak również umiejętność realizacji tych programów w praktyce stanowią niezbędne podstawy do pracy metodą prof. A Tomatisa. Ze zdziwieniem obserwuję oferty trzydniowych szkoleń z tej metody zakończonych wydawaniem „certyfikatów uprawniających do prowadzenia terapii”. Terapeutom szkolącym się w moim Centrum APF zawsze oferuję możliwość odbycia, po zakończeniu szkolenia, praktyk ułatwiających samodzielna pracę.
Reasumując, chciałabym Państwa zachęcić aby przy wyborze placówek terapeutycznych, w który chcieliby Państwo przeprowadzić terapię metodą prof. A. Tomatisa zwrócić szczególną uwagę na jakość sprzętu używanego do terapii, oraz na merytoryczne i praktyczne przygotowanie terapeutów.
Małgorzata Szurlej